Jak radzić sobie z przewlekłym bólem odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa?

Jak radzić sobie z przewlekłym bólem odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa?

Dysfunkcje kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego są jednymi z najczęściej występujących problemów dotyczących układu ruchu wśród współczesnego społeczeństwa na całym świecie, a ich częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem. Z licznych danych epidemiologicznych wynika, że znacznie ponad 80 % populacji odczuwa, odczuwało w przeszłości lub będzie odczuwać przynajmniej raz w życiu dolegliwości bólowe oraz ograniczenie ruchomości w obrębie dolnego  odcinka kręgosłupa. Szczególnie problematyczne są trwające powyżej 3 miesięcy lub utrzymujące się mimo wygojenia uszkodzonych tkanek dolegliwości przewlekłe (ang. Chronic low back pain, CLBP), przez długi czas ograniczające sprawność fizyczną, stanowiąc znaczący problem diagnostyczny.

Co to jest system powięziowy?

W ostatnich latach wraz ze wzrostem liczby badań naukowych nad funkcjonowaniem systemu powięziowego znacznie wzrosło zainteresowanie problematyką powięzi, która jeszcze do niedawna była pomijana w generowaniu bólu dolnego odcinka pleców. Na Światowym Kongresie Badań nad Powięzią (Waszyngton, 2015) opracowano najnowszą definicję powięzi, określając ją jako ,,warstwę, powłokę, dowolną liczbę możliwych do rozdzielenia podczas sekcji skupisk tkanki
łącznej, układającą się pod skórą, aby dać miejsce przyczepu, otaczać, rozdzielać mięśnie i narządy wewnętrzne’’.

Jakie mogą być skutki długotrwałego ograniczenia ruchomości?

Długotrwałe ograniczenie ruchomości występujące u osób cierpiących na CLBP doprowadza do powstania tzw. restrykcji w obrębie tkanki powięziowej. Przeprowadzone w ostatnich latach badania dowodzą znaczącego odkształcenia (Langevin H.M i wsp., 2011) oraz skrócenia (Ranger
T.A i wsp., 2016) powięzi piersiowo-lędźwiowej u osób z CLBP. Badania Langevina wykazały także zmniejszenie o 20 % odporności na siły ścinające tego obszaru. Restrykcje mogą powodować powstawanie nieprawidłowych napięć, które doprowadzają do zwiększenia pobudliwości receptorów zlokalizowanych w powięzi, jak również pociągają struktury kostne w nieprawidłowych kierunkach, doprowadzając tym samym do nadmiernej kompresji w stawach międzykręgowych. W
wyniku tego może dojść do zwiększenia dysfunkcji oraz pojawienia się bólu bądź też uniemożliwienia pozbycia się występujących już od dłuższego czasu dolegliwości.

Skuteczna terapia – gdzie szukać pomocy

Jedną z możliwości terapeutycznych, jakie można zastosować w przypadku CLBP są techniki rozluźniania mięśniowo- powięziowego (ang. Myofascial release, MFR), będące jednymi z najnowszych metod z zakresu medycyny manualnej. Wykorzystywane techniki manualne, które mogą być połączone z aktywnym ruchem pacjenta mają na celu m.in poprawę elastyczności oraz ślizgu pomiędzy poszczególnymi warstwami powięziowymi. W konsekwencji ma to prowadzić do
korekcji ułożenia poszczególnych elementów ciała względem siebie (wpływ na postawę ciała), poprawy zakresu ruchomości w stawach, a także zmniejszenia występujących dolegliwości. Praca manualna ma również za zadanie wywołanie szeregu reakcji odruchowych za sprawą mechanicznej stymulacji receptorów zlokalizowanych w powięzi. Pozwala to na wywołanie szeregu reakcji fizjologicznych takich jak zmniejszenie tonusu mięśniowego, poprawa czucia głębokiego
(propriocepcji), jak również redukcja aktywności sympatycznej części autonomicznego układu nerwowego, co może mieć znaczną wartość kliniczną w prowadzonej terapii.